Yapay zekanın kullanıcı isteklerine uygun bir halde sanat yapıtları tasarlayabildiği son günlerde sanatçı elinden çıkmış eserler ve yapay zeka üretimleri baş karıştırabiliyor. The Guardian, bir sanat tarihçi, bir eleştirmen ve bir galeri sahibine biri yapay zeka biri sanatçı yapıtı tablolar göstererek hangisinin gerçek olduğunu varsayım etmelerini istedi. Sonuçlar, sanat dünyasındaki isimlerin dahi karar vermekte zorlanabileceğini gösterdi.
Dall-E, Midjourney, Stable Diffusion üzere çok sayıda yapay zeka sitesi, kullanıcıların verdiği yönergeleri uygulayarak tablolar çıkarabiliyor. Yeni teknolojik gelişmeler tasarım, reklam, sanat alanlarında emek verenler açısından telaşlara sebep oluyor.
The Guardian yapay zeka gelişmeleri ışığında sanat tarihçisi Bendor Grosvenor, sanat eleştirmeni JJ Charlesworth ve galeri sahibi Pilar Ordovas’ı bir teste tabi tuttu. Üç isme çeşitli temalarda iki tablo gösterilerek hangisinin yapay zeka üretimi olduğunu tespit etmeleri istendi. İşte sonuçlar:
19’uncu yüzyıl görüntü tablosu:
Soldaki: Homer Watson, Down in Laurentides (1882)
Sağdaki: Dall-E ile yaratıldı
Bendon Grosvenor:
“Bir tablonun gerçekliğini onaylarken, fırça darbeleri ve kondisyondan sonra bakacağım son şey çoklukla kompozisyondur. Soldaki Yeni Zelanda’ya benziyor, inekler biraz sıkıştırılmış ve çimler pek düzgün boyanmış değil – fakat ışığın zirvelere düşme halini epeyce sevdim. Sağdaki fotoğrafta gerçek olamayacak kadar düzgün görünen bir şey var. Bir Constable’ın parlak, kontrast oluşturan bulutları var ve dolambaçlı ırmak bana Fransız Barbizon okulunu hatırlatıyor. Bir bilgisayardan bir Constable yapmasını isteseydiniz, muhtemelen bunu ortaya çıkarırdı. “
Sonuç: Yanlışsız.
JJ Charlesworth:
“Sağdaki fotoğrafta, kenarlarda biraz karışık bir şeyler var ve ırmağın nereye gittiğinden emin değilim… Soldaki, Amerikan büyük görünüm ressamlarını anımsatıyor üzere görünüyor. Ön taraftaki yeşillik tuhaf lakin dağlarda nemli bir pus var, inekler ve küçük bir gemi sallanıyor. Benim önsezim, soldakinin tıbbın kodlarını anlayan çok klâsik bir ressam tarafından gerçek olduğu istikametinde.”
Sonuç: Hakikat.
Pilar Ordovas:
“Gerçek hayatta, her vakit yüzeye ve boya uygulamasına bakardım ve bir sanat yapıtını Zoom’daki bir imgeden asla yargılamazdım. Soldaki bana gerçek gelmiyor lakin tekrar de, eminim dünyanın bir yerinde buna misal bir görünüm vardır. Sağdakiyle suyu, ağaçları ve havayı hissedebiliyorum, halbuki soldaki fotoğraf bana düz ve pikselli geliyor, bu yüzden onun düzmece olduğunu düşünüyorum.”
Sonuç: Yanlış.
Soyut dışavurumculuk
Soldaki: Gary Wragg, Chien 1 (1938)
Sağdaki: Dall-E ile yaratıldı
B.G.: “Bunlar iki gerçek eser olsa bile nereden başlayacağımı bilemezdim. İkisi hakkında da söylenecek farklı bir şey bulamıyorum. Biri muhtemelen bilmem gereken son derece ünlü bir şey ancak ben soyut sanatta çok berbatım. Soldakinin yapay zeka üretimi olduğunu söylerdim zira sağdaki bu çizik işaretlerinden kimilerinde biraz sayısallaştırılmış bir şeyler olduğunu hissediyorum. Sağdaki fotoğraf, güya… ah, bilmiyorum! Evet, soldakinin yapay zeka olmasına bağlı kalacağım.”
Sonuç: Yanlış.
JC: “Soyutlama, gelenek zıddıdır ve figürasyona bağlı değildir, bu nedenle her birini kendi kıymetlerine nazaran değerlendirmeniz gerekir. Aslında soldakinde daha fazla çeşitlilik var, bu çizik işaretlerinin hayli karmaşık bir yerleşimi var… Bu halde söz edersek, kendimi ona daha çok çekilmiş buluyorm. Öğeler birbirleriyle daha çok konuşuyor, bu yüzden bir nedeni var üzere görünüyor. Sağdaki fotoğraf gereğince güzel fakat daha az yapılandırma unsuru var, bu yüzden bir insan tarafından yapılmış olsaydı, onu pek beğenmezdim”
Sonuç: Gerçek.
P.O.: “Soldaki fotoğraftaki biçimler ve çizgilerden emin değilim, lakin daha az renkli olsa da bana Pollock’un çok erken periyotlarını düşündürüyor. Sağdaki, birtakım soyut dışavurumcuların yahut tahminen Tancredi’nin ve 1950’ler ve 60’ların kimi İtalyan sanatkarlarının erken periyot çalışmaları ile ilgili olabilir. Eminim yapay zeka bu mevcut çalışmalara onlara dayalı bir şeyler yaratmak için baktı lakin ben tekrar de sağdakinin gerçek olduğunu söyleyebilirim.”
Sonuç: Yanlış.
Hollandalı natürmort
Soldaki: Ambrosius Bosschaert, Still Life with Peaches
Sağdaki: Stable Diffusion ile yaratıldı
B.G.: Soldaki elma tabağı bir Adriaen Coorte’ye benziyor – epey sofistike ve tabaktaki yansımayı sevdim. Çiçekler epey kolay görünüyor ve taç yapraklar pek olmamış lakin bence burada bana biraz oyun oynuyorsunuz… zira o devirden epey hantal görünen natürmortlar elde edebilirsiniz ve bu onların çekiciliğinin bir modülü. Bu yüzden çok zor! Sağdaki fotoğraf, eksiklik olarak tanımlamak isteyeceğiniz şeylerle dolu: masa örtüsü, katlanmış bir karton kesimi üzere görünüyor. Bununla birlikte, gerçek olabileceğini düşünüyorum zira yüzeyde yapay zekanın yapacağını düşünmediğim çatlakları görebiliyorum. Şayet öyleyse, çok, çok zekice.
Sonuç: Yanlış.
J.C.: “Sağdaki tanıdık geliyor. Pek çok natürmortta çok stilize edilmiş çiçekler elde edersiniz. Soldaki tatsız elmalar yahut armutlar, her ne iseler… Kırmızıyı hangi tarafa koyacağınıza dair hayli maharetsiz bir fikir olduğunu düşünüyorum ve onları hayli cansız ve donuk buldum. Plakadaki yansımaya çok fazla dikkat edilmiş, renklendirme yanlış görünüyor ve yaprakların neden bu kadar çürümüş olduğundan emin değilim. İç karartıcı olduğu için kimsenin fazla satın almadığı bir sanatçı olabilirdi. Ani bir yargıda, soldakinin geçersiz olduğunu söyleme eğilimindeyim.
Sonuç: Yanlış
P.O.: “Sağdaki fotoğraf benim için çiçeklerle daha çok bir Hollanda natürmortu üzere görünüyor. Renkler tam olarak gerçek değil lakin müthiş bir reprodüksiyon olabilir. Soldaki bana Hollandalıdan çok İspanyol üzere geldi. Armuttaki kusurlu yapraklar, tabaktaki gölge üzere sahiden çok yeterli, bu yüzden bence gerçek. Natürmortlar büsbütün sembolizm ve hayatın kırılganlığı ile ilgilidir, solmuş yapraklar bir nevi yenmiştir. Daha çok sanatkarın o vakitler ilgi duyacağı şeyle ilgili.”
Sonuç: Doğru
Empresyonist sahne
Soldaki: Edouard Manet, A Cafe on the Place du Theatre Français
Sağdaki: State Diffusion ile yaratıldı
B.G.: “Soldaki imaj, görebildiğim kadarıyla, hayli spontane ve yaratıcı. Kabataslak görebiliyorum ve tuvalin içi görünüyor, meğer sağdaki biraz parlak görünüyor. Kaldırım taşlarından biraz şüpheleniyorum, ağaç üzere görünüyorlar – ya da lamba direği, bu bir lamba direği mi? – en sağda… Soldaki manzaranın gerçek olduğunu söylemek istiyorum ancak bayan kiminle konuşuyor? Bir leke üzere görünüyor. Yalnızca biraz daha pürüzlü ve hazır hissettirdiği için insan imali olmasını tercih edeceğim.
Sonuç: Gerçek.
J.C. “Sağdaki çok nizamlı, derinlik biraz bariz ve ağaçlar çok tekrarlı üzere geldi bana. Daha çok 3 boyutlu modellemeden çıkan bir manzara üzere hissettiriyor. Soldaki, izlenimci meşguliyetlerin tüm tuhaf tutarsızlığına sahip – bulanık uzaklık, kayıtsızlık … Bunlar, kendilerine belirli bir acıma katan insani pahalar ve ben bunu başkasında görmedim.
Sonuç: Yanlışsız.
P.O. : Empresyonizm ile yüzey size her şeyi anlatır. Fakat sağdaki çalışmada renkler bana çok uzak geliyor ve beyazlar hakikaten çok beyaz. Ön planda yüzleri pek göremiyorsunuz. Bazen avangart sanatta tuhaf renkler elde edersiniz fakat mana söz ederler ve his taşırlar. Bunun derinliği yok ve sayılar biraz dalgalı görünüyor. Soldaki kompozisyon çok farklı.
Sonuç: Gerçek.